Uroczystości upamiętniające 101. rocznicę Bitwy nad Niemnem zorganizowano w niedzielę 19 września 2021 roku w Sokółce. Ich głównym organizatorem była Burmistrz Sokółki Ewa Kulikowska.
Obchody Bitwy nad Niemnem to święto upamiętniające drugą co do wielkości – po „Cudzie nad Wisłą” bitwę, którą stoczyły wojska polskie z wojskami bolszewickimi w końcu września 1920 roku. Bitwa ta zapisała się w historii Polski jako ostateczne zwycięstwo Polski nad Rosją bolszewicką. Armia Czerwona poniosła kolejną po Bitwie Warszawskiej wielką klęskę, a Rzeczypospolita obroniła swą godność i suwerenność, stając jednocześnie na straży granic Europy zagrożonej zalewem komunizmu, anarchii i ateizmu.
Rocznicowe obchody rozpoczęły się od złożenia kwiatów i zapalenia zniczy na grobach żołnierzy poległych w wojnie polsko – bolszewickiej 1920 roku, które znajdują się na sokólskim cmentarzu. Modlitwę za poległych odmówił Proboszcz miejscowej Parafii pw. św. Antoniego Padewskiego ks. Jarosław Ciuchna.
Uroczystości były kontynuowane w kościele pw. św. Antoniego Padewskiego, gdzie o godz. 11 rozpoczęła się msza z udziałem pocztów sztandarowych. Mszy przewodniczył Dziekan Sokólski ks. Stanisław Gniedziejko, a kazanie wygłosił ks. prof. Tadeusz Krahel.
Uczestnicy uroczystości przemaszerowali następnie pod Pomnik Marszałka Józefa Piłsudskiego. Kolumnę prowadziła Miejska Orkiestra Dęta z Sokółki wraz z mażoretkami.
Wśród zgromadzonych pod pomnikiem osób znaleźli się m.in.: Burmistrz Sokółki Ewa Kulikowska wraz z Zastępcą Burmistrza Adamem Kowalczukiem, Poseł na Sejm RP Jarosław Zieliński z małżonką, Wicemarszałek Województwa Podlaskiego Wiesława Buros, Konsul Generalny RP w Grodnie Andrzej Raczkowski, Starosta Sokólski Piotr Rećko, por. Paweł Kołodziej i kpr. Rafał Paszkowski z 1 Batalionu Strzelców Podhalańskich, Proboszcz Parafii pw. św. Antoniego Padewskiego w Sokółce ks. Jarosław Ciuchna, delegacja Sokólskiego Pododdziału Kawalerii im. 10 Pułku Ułanów Litewskich, harcerze z sokólskiego hufca, przedstawiciele służb, inspekcji i straży, dyrektorzy szkół.
Jako pierwszy głos zabrał Poseł na Sejm RP Jarosław Zieliński, który podziękował władzom Sokółki i mieszkańcom, że pamiętają o Bitwie nad Niemnem i co roku organizują rocznicowe obchody.
Głos zabrali również: Konsul Generalny RP z Grodna Andrzej Raczkowski, Marszałek Województwa Podlaskiego Wiesława Burnos, Starosta Sokólski Piotr Rećko oraz Burmistrz Sokółki Ewa Kulikowska. Pani Burmistrz poprosiła, aby uczcić minutą ciszy pamięć tych, którzy 101 lat temu oddali życie walcząc w Bitwie nad Niemnem. Burmistrz Sokółki Ewa Kulikowska przypomniała, że na sokólskim cmentarzu znajdują się groby Podhalańczyków poległych koło Sokółki we wrześniu 1920 roku.
Apel Pamięci odczytał Instruktor Hufca ZHP w Sokółce Przewodnik Jacek Grzybowski.
W dalszej części uroczystości poszczególne delegacje złożyły kwiaty pod Pomnikiem Marszałka.
Na zakończenie wystąpiła Miejskiej Orkiestry Dętej z Sokółki.
O bitwie
Bitwa nad Niemnem trwała od 20 do 26 września 1920 roku. Był to drugi wielki sukces militarny Polski po „Cudzie nad Wisłą”. Bitwa Niemeńska miała na celu ostateczne rozbicie sowieckich armii Frontu Zachodniego. Bolszewicy odbudowali swoje siły po klęsce poniesionej pod Warszawą i przygotowali nową ofensywę. Piłsudski postanowił uprzedzić wroga. 20 września Polskie siły stacjonujące na linii Suwałki – Sejny – Sokółka – Brzostowica Wielka – Prużany – Kobryń zaatakowały cztery armie Tuchaczewskiego. Po stronie polskiej walczyło 150 tys. żołnierzy, a sowieckiej – 70 tys. Polakom udało się zająć Druskienniki, Lidę, Grodno i sforsować Niemen. Jednostki polskie opanowały znaczną część Kresów. Zwycięstwo wywarło wpływ na kształt przyszłych granic II Rzeczpospolitej.
(DB) Fot.: D. Biziuk