1 stycznia 2012 roku weszła w życie ustawa dotycząca utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.z 2011r. Nr 152, poz. 897).
Nowy system zacznie funkcjonować najpóźniej 1 lipca 2013 roku. Wówczas wejdą w życie uchwały rad gmin, a gminy zaczną pobierać opłaty od właścicieli nieruchomości i w zamian zapewnią świadczenie usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości.
Gmina będzie zarządzać odpadami komunalnymi, a mieszkańcy będą ponosić opłatę na rzecz gminy za gospodarowanie odpadami. Rada gminy jest zobligowana przepisami prawa do wyboru jednej z metod ustalania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalić stawkę takiej opłaty.
Gminy, pod sankcjami karnymi, obowiązane są do osiągania odpowiednich poziomów recyklingu i ponownego wykorzystania odpadów opakowaniowych (papier, szkło, tworzywa sztuczne, metale), recyklingu i odzysku odpadów budowlanych oraz ograniczenia deponowania odpadów biodegradowalnych.
Przepisy dyscyplinują do maksymalizacji selektywnego zbierania odpadów. To od wprowadzonego przez gminę modelu gospodarowania odpadami oraz od ilości i jakości wyselekcjonowanych ze strumienia odpadów zmieszanych surowców, zależeć będzie w znacznej mierze wysokość ponoszonej przez mieszkańców opłaty.
Poniższa tabela przedstawia analizę SWOT metod ustalania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.
Opcja | Podstawa obliczenia stawki opłaty | Mocne strony | Słabe strony |
1 | Liczba mieszkańców zamieszkujących daną nieruchomość | – wysokość opłaty będzie wzrastała zawsze proporcjonalnie do ilości osób zamieszkujących daną nieruchomość;- metoda obiektywna i uczciwa przy założeniu, że jeden mieszkaniec wytwarza mniej więcej tą samą ilość odpadów co drugi bez względu na miejsce zamieszkania (zabudowa jedno – i wielorodzinna lub stopień zamożności;- dostępność danych do naliczenia stawki (ewidencje gminne) i łatwość wyliczeń. | – brak możliwości zweryfikowania rzeczywistej liczby mieszkańców zamieszkujących daną nieruchomość (np. osoba zameldowana często faktycznie nie zamieszkuje nieruchomości i na odwrót);- ryzyko manipulowania danymi dotyczącymi liczby mieszkańców zamieszkujących daną nieruchomość i ukrywanie stanu faktycznego przez mieszkańców przy wypełnianiu deklaracji;- duża dynamika zmian w ilości mieszkańców;metoda szczególnie niekorzystna dla rodzin wielodzietnych (wysoka opłata); |
2 | Ilość zużytej wody z danej nieruchomości | – możliwość weryfikacji ilości zużytej wody przez mieszkańców podanej w deklaracji (dane o ilości zużytej wody są ewidencjonowane przez MPWiK);- metoda korzystna dla gmin o charakterze turystycznym oraz dla miast; | – ilość zużytej wody na terenie nieruchomości nie odzwierciedla faktycznej ilości wytwarzanych odpadów przez osoby zamieszkujące daną nieruchomość;- ryzyko nielegalnych podłączeń do ujęć wody oraz budowy nielegalnych studni głębinowych w obawie przed wysoką opłatą;- metoda niekorzystna dla gmin nie posiadających pełnego zwodociągowania (studnie, z których korzystają mieszkańcy;- w przypadku braku opomiarowania nieruchomości (wodomierze) niemożność dokładnego zweryfikowania danych odnośnie zużycia wody;
– przy wyborze tej metody rekomendowane jest wprowadzenie systemu informatycznego, który zapewniłby wymianę informacji pomiędzy jednostką kierującą wodociągami, a jednostką zajmującą się naliczaniem opłaty za gospodarowanie odpadami, co jest związane z dodatkowymi kosztami; – zróżnicowanie zużycia wody w okresie zimowym i letnim (ilość odpadów pozostaje na podobnym poziomie) |
3 | Powierzchnia lokalu mieszkalnego | – dostępność danych do obliczeń stawki (gminna ewidencja podatkowa nieruchomości);- niezmienność czynnika determinującego wysokość opłaty (stała powierzchnia lokalu);- metoda korzystna dla rodzin wielodzietnych;- zlikwidowanie ryzyka manipulacji danych w deklaracjach, które wystąpić mogły w metodach poprzednich | – problematyczne pojęcie „powierzchni lokalu mieszkalnego”;- metoda nie związana bezpośrednio z ilością wytworzonych odpadów, a związana ze stopniem zamożności osób zamieszkujących lokal;- metoda niekorzystna dla wytwórców odpadów posiadających dużą powierzchnię mieszkalną (często w dużych mieszkaniach mieszka mało osób). |
4 | Gospodarstwo domowe | – możliwość zróżnicowania opłaty od wielkości gospodarstwa domowego;- brak możliwości składania deklaracji niezgodnych z rzeczywistością | – brak korelacji (połączenia) pomiędzy gospodarstwem domowym a ilością wytwarzanych odpadów;- ustalenie faktycznej liczby gospodarstw w gminie;- ustalenie optymalnego wskaźnika podziału gospodarstw. |
Wszystkim, którzy wzięli udział w sondzie DZIĘKUJEMY!
Z powyższego zestawienia wynika, że żadna z wymienionych metod naliczania opłaty za gospodarowanie odpadami nie jest optymalna. W związku z tym, by sprawdzić jakie jest na ten temat zdanie mieszkańców gminy, postanowiliśmy poprosić o wskazanie metody, która Twoim zdaniem jest najbardziej racjonalna. Prosimy wybrać jedną z poniższych opcji. (Ankieta będzie aktywna do 23 listopada 2012 r.)
[poll id=”2″]