W czwartek 12 października 2023 roku odbyło się uroczyste uruchomienie zmodernizowanej elektrociepłowni na Osiedlu Zielonym w Sokółce. Uczestniczyli w nim Burmistrz Sokółki Ewa Kulikowska wraz z Zastępcami Adamem Kowalczukiem i Adamem Juchnikiem. W uroczystości wzięli też udział mieszkańcy okolicznych bloków.
Zebranych powitał Prezes Miejskiego Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej w Sokółce Leszek Lulewicz.
– Proszę Państwa, mamy to! Przestarzałą ciepłownię na węgiel zastąpiła nowoczesna technologia. Za chwilę nastąpi uruchomienie gazowych kotłów. Zmiana używanego w ciepłowni paliwa z węglowego na gazowe spowoduje brak jakiegokolwiek zapylenia, smogu i znacznie ograniczy ilość substancji szkodliwych emitowanych do powietrza. Jest to niewątpliwy skok jakościowy dla życia mieszkańców całej dzielnicy miasta. Osiedle Zielone już nie będzie tylko z nazwy – powiedział Prezes MPEC w Sokółce.
Liczne zalety inwestycji wymieniła też Burmistrz Sokółki Ewa Kulikowska i jej Zastępcy Adam Kowalczuk i Adam Juchnik. Pani Burmistrz podziękowała również radnym Rady Miejskiej w Sokółce oraz mieszkańcom za wsparcie i pomoc okazaną podczas modernizacji ciepłowni na Osiedlu Zielonym.
Głównym wykonawcą ciepłowni oraz twórcą jej projektu technicznego została firma JANEX z Łodzi, która posiada ponad 36 – letnie doświadczenie w realizacji tego typu instalacji. Za dostarczenie zbiorników na gaz, parownika oraz wykonanie zewnętrznej instalacji gazowej odpowiedzialną została spółka Bałtyk Gaz, która również przez najbliżej 24 miesiące będzie dostarczać propan dla ciepłowni.
W maju 2023 roku został wykonany projekt techniczny instalacji wraz z niezbędnymi uzgodnieniami. Od czerwca do sierpnia usunięto kotły węglowe, zainstalowano nowe kotły gazowe wraz z osprzętem i instalacjami hydraulicznymi. W drugiej dekadzie września 2023 roku zostały przywiezione i zainstalowane zbiorniki gazowe, parownik oraz wykonano zewnętrzna sieć gazową. Po zakończeniu robót całość instalacji została zgłoszona do Urzędu Dozoru Technicznego celem wykonania odbiorów technicznych. W efekcie 18 września wszystkie prace instalacyjne zostały zakończone i odebrane przez UDT, a następnie komplet niezbędnej dokumentacji przekazano do Powiatowego Nadzoru Budowlanego, celem przyjęcia instalacji do użytkowania. 4 października ciepłownia została ostatecznie przyjęta do technicznej eksploatacji. Ostatnim formalnym etapem było zgłoszenie instalacji do rejestru związanego z ochroną środowiska w myśl Art. 152 Ustawy Prawo Ochrony Środowiska. Od 10 października MPEC Sokółka posiada wszystkie niezbędne zgody i pozwolenia związane z użytkowaniem nowej ciepłowni gazowej.
Całkowity koszt wykonania modernizacji ciepłowni wyniósł około 2 mln 500 tys. zł. Nowa instalacja to 3 nowoczesne kotły gazowe RWWs-850 produkcji polskiej firmy FAKO SA z zainstalowanym najwyższej jakości osprzętem, w tym z bardzo zaawansowaną automatyką zawierającą moduły pogodowe, która umożliwia sterowanie oraz serwisowanie ich pracy w sposób zdalny. Łączna moc zainstalowanych kotłów pozwala osiągnąć łączną wydajność cieplną w granicach 2,55 MW. Sprawność kotłów przekracza 92 %. Instalacja na dzień dzisiejszy będzie służyć jedynie do centralnego ogrzewania podłączonych budynków, w tym kilkunastu bloków mieszkalnych, szkół, przedszkola i plebani.
Ciepłownia na Osiedlu Zielonym w Sokółce powstała pod koniec lat 80-tych XX wieku. Właścicielem obiektu jest Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej w Sokółce Spółka z o.o. Ciepłownia ma charakter lokalny i w momencie oddania do użytku zakładano, że będzie obiektem tymczasowym. Realia okazały się zupełnie inne i de facto w niezmienionym kształcie przetrwała ponad 30 lat – do dziś. Głównym powodem takiego stanu rzeczy był brak konkretnej wizji jej przebudowy oraz wystarczających środków finansowych. Dopiero pod koniec ubiegłego roku z inicjatywy nowego prezesa spółki MPEC – Leszka Lulewicza wspieranego aktywnie przez władze Gminy Sokółka na czele z Burmistrzem Ewą Kulikowską możliwe stało się rozpoczęcie prac nad koncepcją związaną z likwidacją istniejącej ciepłowni węglowej poprzez zastąpienie jej nowoczesną ciepłownią wytwarzającą energię cieplną z tzw. zielonej energii. W efekcie już na koniec 2022 roku powstało studium wykonalności budowy nowej ciepłowni, które w marcu 2023 roku wraz z różnorakimi analizami zostało przedstawione władzom Gminy Sokółka oraz mieszkańcom Osiedla Zielonego. Docelowo wybrano wariant ciepłowni na biomasę (zrębka drzewna) wspomaganą magazynem energii oraz instalacją fotowoltaiczną. Z uwagi na potrzebę przygotowania niezbędnej dokumentacji projektowej wraz z uzgodnieniami, przekazania przez Gminę Sokółka dla MPEC-u nowej niespełna hektarowej działki pod jej lokalizację oraz potrzebę pozyskania środków finansowych z programów unijnych z przeznaczeniem na ciepłownictwo, które jeszcze nie zostały uruchomione (koszt nowej ciepłowni około 12 mln złotych). W opisanym powyżej kształcie ciepłownia najwcześniej mogłaby powstać za 3-4 lata, a problem uciążliwości dla mieszkańców osiedla związanej z zapyleniem i dużą ilością substancji niebezpiecznych jakie są emitowane w sezonie grzewczym pozostałby. Aby temu zaradzić, Prezes Spółki MPEC oraz Burmistrz Ewa Kulikowska, zadecydowali o wdrożeniu wariantu przejściowego – modernizacji ciepłowni tzn. 100 % dekarbonizację obecnej ciepłowni węglowej poprzez likwidację 5 kotłów węglowych i zastąpienie ich w istniejącej lokalizacji nową instalacją gazową, złożoną z 3 kotłów gazowych na gaz ciekły (propan), 3 zbiorników na propan po 6.400 litrów każdy oraz parownika wodnego.
(DB) Fot.: D. Biziuk