Bądźcie dumni z tej 400 – letniej tradycji, z której wyrastacie. Świętowanie jubileuszu jest spojrzeniem w przeszłość. To dumne spojrzenie w wiarę przodków – powiedział Ks. Bogusław Urban, Proboszcz sokólskiej Parafii pw. Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa podczas obchodów 400-lecia Parafii pw. Przemienienia Pańskiego w Sokolanach. Odbyły się one w niedzielę 16 września 2018 roku.
Uroczystej mszy przewodniczył Metropolita Białostocki Jego Ekscelencja Księdz Arcybiskup Tadeusz Wojda. W obchodach uczestniczyła Burmistrz Sokółki Ewa Kulikowska wraz z Zastępcą Burmistrza Sokółki Adamem Kowalczukiem. Po mszy Arcybiskup poświęcił pamiątkową tablicę.
Kolejnym punktem jubileuszowych obchodów był festyn, który zorganizowano na przykościelnym placu.
Historia Parafii pw. Przemienienia Pańskiego w Sokolanach – na podstawie strony internetowej Archidiecezji Białostockiej:
W 1617 roku Hieronim Wołłowicz, podskarbi ziemski i pisarz Wielkiego Księstwa Litewskiego – na polecenie Króla Zygmunta III Wazy, zbudował w Sokolanach drewniany kościół i plebanię oraz wymierzył grunta pod przyszłe uposażenie parafii. 12 kwietnia 1618 roku Hieronim Wołłowicz i Biskup Wileński Eustachy Wołłowicz wydali dokument fundacyjny i jednocześnie erekcyjny dla parafii sokolańskiej.
Świątynia otrzymała wezwanie Trójcy Przenajświętszej. W głównym ołtarzu kościoła znajdował się wizerunek Przemienienia Pańskiego, zakrywany obrazem Trójcy Świętej. W połowie XVII wieku zabudowania kościelne dotknął najazd moskiewski. W kolejnych dziesięcioleciach, dzięki opiece Ks. Proboszcza Michała Kazimierza Jerzewicza, udało się naprawić zniszczenia.
Na początku XIX wieku stary kościół groził zawaleniem. Po pożarze w 1827 roku zbudowano skromną murowaną świątynię. Był to pozbawiony wież budynek na planie prostokąta, kryty dwuspadowym dachem. 5 listopada 1833 roku Archidiakon Białostocki Ks. Franciszek Piotrowski poświęcił go pw. Przemienienia Pańskiego. W latach 1908–1911, dzięki staraniom księży Tadeusza Makarewicza i Antoniego Walentynowicza kościół rozbudowano, dodając prezbiterium, dwie zakrystie i wieżę. W czasie II wojny światowej pocisk artyleryjski najpierw uszkodził sklepienie kościoła (23 czerwca 1941 roku), następnie 24 lipca 1944 roku cofający się Niemcy wysadzili wieżę, a w kilka dni później zburzyli część nawową. Ze świątyni pozostało tylko prezbiterium, rozebrane przez wiernych podczas porządkowania ruin.
Po ustaniu działań wojennych w 1945 roku parafianie z Ks. Proboszczem Janem Lewkowiczem zbudowali tymczasowy drewniany kościół. W latach 1947-1948 przymierzano się do wzniesienia murowanej świątyni. Zamówiono nawet projekt u warszawskiego architekta Andrzeja Boniego, jednak otrzymano tylko wstępne szkice. Trudności formalne i niesprzyjające warunki polityczne uniemożliwiły realizację przedsięwzięcia.
Dopiero w 1996 roku, za czasów Ks. Proboszcza Władysława Kulikowskiego, ponownie podjęto inicjatywę budowy murowanego kościoła. Sporządzenie projektu powierzono inż. arch. Jerzemu Zgliczyńskiemu. Nową świątynię usytuowano w miejscu zniszczonej podczas II wojny światowej. 1 lipca 2001 roku poświęcił ją Bp Edward Ozorowski. W kolejnych latach trwało dalsze wyposażanie i upiększanie wnętrza świątyni. Za rządów Ks. Proboszcza Wojciecha Tekielaka wykonano nową polichromię, w prezbiterium położono marmurową posadzkę, zamontowano nowy ołtarz soborowy oraz pozłocono główny, a także zakupiono organy. Wyremontowano również plebanię i uporządkowano teren wokół kościoła.
(UM) Fot.: D. Biziuk