Renta socjalna to świadczenie, którego przyznanie nie jest uzależnione od stażu pracy ani od pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Aby jednak móc ją otrzymać, należy spełnić określone warunki. Od marca 2025 r. jej wysokość wzrosła do kwoty 1878,91 zł brutto.
– Renta socjalna jest finansowana z budżetu państwa, a nie z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Przyznawana jest na wniosek, po spełnieniu określonych warunków. Świadczenie to podlega waloryzacji, która odbywa się 1 marca każdego roku. Po podwyżce kwota świadczenia wynosi obecnie 1878,91 zł brutto – informuje Katarzyna Krupicka, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS
w województwie podlaskim.
Rentę socjalną mogą otrzymać osoby pełnoletnie, u których lekarz orzecznik lub komisja lekarska ZUS stwierdziła całkowitą niezdolność do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało:
- przed ukończeniem 18. roku życia,
- w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej − przed ukończeniem 25. roku życia,
- w trakcie kształcenia w szkole doktoranckiej, studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej.
Osobą pełnoletnią jest nie tylko ta, która ukończyła 18 lat, ale także kobieta, która zawarła związek małżeński po ukończeniu 16. roku życia.
Świadczenie może być przyznane na stałe, jeśli całkowita niezdolność do pracy ma charakter trwały. Renta socjalna może być również przyznana na czas określony w przypadku, gdy niezdolność do pracy jest okresowa. Przyznanie oraz pobieranie renty socjalnej nie jest uzależnione od spełnienia warunku przebywania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Renta przysługuje m.in. osobom posiadającym obywatelstwo polskie, które czasowo przebywają za granicą, na przykład w celu nauki lub odwiedzin rodziny.
Kiedy renta socjalna nie przysługuje
Renta socjalna nie przysługuje osobom, które mają ustalone prawo do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy, świadczenia przedemerytalnego, zasiłku przedemerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego lub pobierają świadczenia o charakterze rentowym z instytucji zagranicznych. Ponadto renta socjalna nie będzie przyznawana osobom, które są właścicielami lub posiadaczami nieruchomości rolnej o powierzchni użytków rolnych przekraczającej 5 ha przeliczeniowych. Renta socjalna nie przysługuje również w okresie tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności.
– Jeżeli wnioskodawca ubiega się o rentę socjalną i jednocześnie ma prawo do renty rodzinnej, której wysokość nie przekracza 300 proc. kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy (aktualnie 5636,73 zł brutto), przysługuje mu prawo do obu tych świadczeń. W przypadku, gdy łączna kwota obu świadczeń przekroczy 5636,73 zł brutto, ZUS obniży rentę socjalną. Należy jednak pamiętać, że obniżona renta socjalna nie może być niższa niż 10 proc. najniższej renty z tytułu niezdolności do pracy. Jeśli natomiast kwota renty rodzinnej przekroczy 300 proc. najniższej renty z tytułu niezdolności do pracy, renta socjalna nie będzie przysługiwać – wyjaśnia rzeczniczka.
Czy na rencie socjalnej można pracować?
Osoby pobierające rentę socjalną, tak jak pozostali emeryci czy renciści mają możliwość podejmowania pracy zarobkowej, jednak powinny pamiętać o obowiązujących limitach przychodu, które mogą spowodować zmniejszenie lub zawieszenie wypłaty świadczenia. Wysokość osiąganych zarobków jest aktualizowana co trzy miesiące. Od 1 marca 2025 r. do końca maja 2025 r. granicą bezpiecznego dorabiania jest kwota 5934,10 zł brutto. Zarobki nieprzekraczające tej kwoty miesięcznie nie wpłyną na wysokość renty wypłacanej przez ZUS. Natomiast, aby uniknąć wstrzymania wypłaty świadczenia, dodatkowy miesięczny przychód nie powinien przekraczać 11 020,40 zł brutto.
W 2024 roku dopuszczalna roczna kwota przychodu wyniosła 65 611,40 zł brutto, natomiast graniczna roczna kwota przychodu osiągnęła 121 849,50 zł brutto. Kwoty te odpowiadają 70 proc. i 130 proc. przeciętnych miesięcznych wynagrodzeń z 2024 roku.
(KK) ZUS