Uroczystości upamiętniające 102. rocznicę Bitwy nad Niemnem zorganizowano w niedzielę 18 września 2022 roku w Sokółce. Ich głównym organizatorem była Burmistrz Sokółki Ewa Kulikowska.
Obchody Bitwy nad Niemnem to święto upamiętniające drugą co do wielkości – po „Cudzie nad Wisłą” bitwę, którą stoczyły wojska polskie z wojskami bolszewickimi w końcu września 1920 roku. Bitwa ta zapisała się w historii Polski jako ostateczne zwycięstwo Polski nad Rosją bolszewicką. Armia Czerwona poniosła kolejną po Bitwie Warszawskiej wielką klęskę, a Rzeczypospolita obroniła swą godność i suwerenność, stając jednocześnie na straży granic Europy zagrożonej zalewem komunizmu, anarchii i ateizmu.
Rocznicowe obchody rozpoczęły się od złożenia kwiatów i zapalenia zniczy na grobach żołnierzy poległych w wojnie polsko – bolszewickiej 1920 roku, które znajdują się na sokólskim cmentarzu. Modlitwę za poległych odmówił Proboszcz miejscowej Parafii pw. św. Antoniego Padewskiego ks. Jarosław Ciuchna.
Uroczystości były kontynuowane w kościele pw. św. Antoniego Padewskiego, gdzie o godz. 11 rozpoczęła się msza z udziałem pocztów sztandarowych. Mszy przewodniczył Biskup Pomocniczy Archidiecezji Białostockiej Henryk Ciereszko, a kazanie wygłosił ks. dr Tadeusz Kasabuła.
Uczestnicy uroczystości przemaszerowali następnie pod Pomnik Marszałka Józefa Piłsudskiego. Kolumnę prowadziła Miejska Orkiestra Dęta z Sokółki wraz z mażoretkami. Wśród zgromadzonych pod pomnikiem osób znaleźli się m.in.: Burmistrz Sokółki Ewa Kulikowska wraz z Zastępcami Burmistrza Adamem Kowalczukiem i Adamem Juchnikiem, Poseł na Sejm RP Jarosław Zieliński, Wicemarszałek Województwa Podlaskiego Wiesława Buros, Wicewojewoda Podlaski Bogusława Szczerbińska, Radny Sejmiku Województwa Podlaskiego Paweł Wnukowski, Wicestarosta Sokólski Jerzy Białomyzy, delegacja Związku Piłsudczyków RP na czele z płk Jarosławem Wojciechowiczem, ppor. Filip Wawro i plut. Paweł Kiwior z 1 Batalionu Strzelców Podhalańskich z Rzeszowa, mjr Łukasz Ponurko z 18 Białostockiego Pułku Rozpoznawczego w Białymstoku, duchowni, delegacja Sokólskiego Pododdziału Kawalerii im. 10 Pułku Ułanów Litewskich, harcerze z sokólskiego hufca ZHP, przedstawiciele służb, inspekcji i straży, dyrektorzy szkół. Obecni byli również uczestnicy IX Sztafety Niepodległości.
Jako pierwszy głos zabrał Poseł na Sejm RP Jarosław Zieliński, który podziękował władzom Sokółki i mieszkańcom, że pamiętają o Bitwie nad Niemnem i co roku organizują rocznicowe obchody. Głos zabrali również: Wicemarszałek Województwa Podlaskiego Wiesława Burnos, Radny Sejmiku Województwa Podlaskiego Paweł Wnukowski, Wicewojewoda Podlaski Bogusława Szczerbińska, Wicestarosta Sokólski Jerzy Białomyzy oraz Burmistrz Sokółki Ewa Kulikowska. Pani Burmistrz podziękowała wszystkim za obecność i wspólne świętowanie rocznicy tej ważnej bitwy. List od Dowódcy 1 Batalionu Strzelców Podhalańskich z Rzeszowa ppłk Marcina Samburskiego odczytał ppor. Filip Wawro. Apel Pamięci odczytał Artur Jelski.
W dalszej części uroczystości poszczególne delegacje złożyły kwiaty pod Pomnikiem Marszałka. Na zakończenie wystąpiła Miejska Orkiestra Dęta z Sokółki wraz z mażoretkami. Tego dnia na placu przed kinem „Sokół” odbył się Piknik Wojskowy.
Harcerze z sokólskiego Hufca ZHP, którzy wzięli udział w uroczystości, zostali zaproszeni przez Burmistrza Ewę Kulikowską na ognisko z kiełbaskami. Odbyło się ono nad sokólskim zalewem – na terenie miejscowego Ośrodka Sportu i Rekreacji.
O bitwie
Bitwa nad Niemnem trwała od 20 do 26 września 1920 roku. Był to drugi wielki sukces militarny Polski po „Cudzie nad Wisłą”. Bitwa Niemeńska miała na celu ostateczne rozbicie sowieckich armii Frontu Zachodniego. Bolszewicy odbudowali swoje siły po klęsce poniesionej pod Warszawą i przygotowali nową ofensywę. Piłsudski postanowił uprzedzić wroga. 20 września Polskie siły stacjonujące na linii Suwałki – Sejny – Sokółka – Brzostowica Wielka – Prużany – Kobryń zaatakowały cztery armie Tuchaczewskiego. Po stronie polskiej walczyło 150 tys. żołnierzy, a sowieckiej – 70 tys. Polakom udało się zająć Druskienniki, Lidę, Grodno i sforsować Niemen. Jednostki polskie opanowały znaczną część Kresów. Zwycięstwo wywarło wpływ na kształt przyszłych granic II Rzeczpospolitej.
(DB) Fot.: D. Biziuk
