Jest jedną z najbardziej dramatycznych kart historii Podlasia. 75 lat po Obławie Augustowskiej w Sokółce odsłonięto pomnik poświęcony jej ofiarom. Uroczystość odbyła się w poniedziałek 21 września 2020 roku i został objęta Honorowym Patronatem Posła na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej Jarosława Zielińskiego.
Na uroczystość zaprosili: Prezes Związku Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej 1945 roku ks. Stanisław Wysocki, Burmistrz Sokółki Ewa Kulikowska, Starosta Sokólski Piotr Rećko, Proboszcz Parafii św. Antoniego Padewskiego w Sokółce ks. Jarosław Ciuchna oraz Dziekan Dekanatu Sokólskiego ks. Stanisław Gniedziejko.
Obława Augustowska to operacja przeprowadzona w lipcu 1945 roku przez oddziały Armii Czerwonej i wojska NKWD. Miała ona na celu rozbicie i likwidację oddziałów podziemia niepodległościowego i antykomunistycznego w rejonie Suwałk i Augustowa. Obława nazywana jest „Małym Katyniem”.
Uczestnicy uroczystości w Sokółce zgromadzili się przez ołtarzem polowym przy kościele pw. św. Antoniego Padewskiego – Sanktuarium Najświętszego Sakramentu. Wśród nich znaleźli się m.in.: reprezentujący Prezydenta RP Andrzeja Dudę płk Maciej Stępień z Biura Bezpieczeństwa Narodowego, Wojewoda Podlaski Bogdan Paszkowski, Posłowie na Sejm Jarosław Zieliński i Mieczysław Baszko, Marszałek Województwa Podlaskiego Artur Kosicki, Konsul Generalny RP w Grodnie Jarosław Książek, Dowódca Garnizonu Białystok płk Paweł Lachowski, przedstawiciele lokalnych samorządów i służby mundurowe.
Przed rozpoczęciem mszy wysłuchano przemówień okolicznościowych. Głos zabrała m.in. Burmistrz Sokółki Ewa Kulikowska. Pani Burmistrz podkreśliła, jak ważna w życiu każdego narodu jest potrzeba wolności. Poseł na Sejm Jarosław Zieliński odczytał list od Prezesa Prawa i Sprawiedliwości Jarosława Zielińskiego. Zebrani wysłuchali też listu, który do organizatorów i uczestników uroczystości wystosował Premier Mateusz Morawiecki. „Sowieci wiedzieli, że opór mieszkańców stanowi dla nich śmiertelne zagrożenie. Dlatego 12 lipca 1945 roku rozpoczęli tragiczną w skutkach obławę na partyzantów, ich współpracowników i cywili. Oddziały Armii Czerwonej i NKWD wspierane przez żołnierzy Ludowego Wojska Polskiego oraz funkcjonariuszy i współpracowników Urzędu Bezpieczeństwa, zatrzymały wiele tysięcy osób. Sześćset z nich nigdy nie wróciło do domów. Znaczną część aresztowanych stanowili przypadkowi ludzie – ofiary władzy, która nie liczyła się z ludzkim życiem. Pamięć o tamtych czasach przez kilkadziesiąt lat była konsekwentnie zacierana. Jednak dziś, dzięki staraniom miejscowej społeczności, Obława Augustowska stała się ważną częścią tożsamości Podlasia i całej Polski. Odsłaniacie Państwo trzeci – po Suwałkach i Augustowie – pomnik poświęcony ofiarom tej zbrodni. Pragnę złożyć serdeczne podziękowania tym, którzy dbają, aby nasza historia nie została zapomniana. Dziękuję organizatorom dzisiejszego spotkania i wszystkim zaangażowanym w przygotowanie uroczystości” – napisał Premier Mateusz Morawiecki.
Po przemówieniach rozpoczęła się uroczysta msza, której przewodniczył Arcybiskup Metropolita Gdański Senior Sławoj Leszek Głódź.
Po nabożeństwie uczestnicy uroczystości przeszli pod Pomnik Ofiar Obławy Augustowskiej. Kolumnę prowadziła Powiatowa Orkiestra Młodzieżowa z Suchowoli. Pod nowym pomnikiem złożono kwiaty i zapalono znicze. Odczytano też Apel Poległych i oddano Salwę Honorową.
Współorganizatorami uroczystości byli: Marszałek Województwa Podlaskiego, Instytut Pamięci Narodowej, 18 Pułk Rozpoznawczy w Białymstoku, 1. Podlaska Brygada Obrony Terytorialnej oraz Areszt Śledczy w Suwałkach.
(DB) Fot.: D. Biziuk
