W dniach 11-14 października 2025 r. w Sokółce odbyło się wyjątkowe kulturalno-historyczne wydarzenie. Do miasta zawitało mobilne widowisko edukacyjne „Iskry Niepodległej”, realizowane przez Biuro Programu Niepodległa – multimedialny, mobilny spektakl prezentujący dorobek ponad stu wybitnych Polek i Polaków.
W ciągu 4 dni z pokazów skorzystało łącznie 406 osób – wśród uczestników znalazły się rodziny z dziećmi, seniorzy, uczniowie szkół oraz grupy zorganizowane. Do biblioteki zawitali m.in.: grupa podopiecznych Środowiskowego Domu Samopomocy w Sokółce, uczestnicy Warsztatu Terapii Zajęciowej w Sokółce, podopieczni Zakładu Aktywności Zawodowej w Dąbrowie Białostockiej, uczniowie sokólskich szkół i przedszkoli. Każdy z widzów mógł przeżyć niezwykłą podróż w głąb polskiej kreatywności i odkrywczości.
Dzięki specjalnej naczepie multimedialnej „Iskry” docierają do różnych miejsc w Polsce. W jej wnętrzu widzowie przenoszą się w wirtualną przestrzeń, by poznać dokonania Polaków na przestrzeni 100 lat. Narratorem widowiska jest cyfrowa postać, która prowadzi publiczność przez kolejne epizody opowieści. Całość wzbogacają efekty stworzone przy pomocy sztucznej inteligencji (AI) oraz aplikacja edukacyjna wykorzystująca rozszerzoną rzeczywistość (AR), pozwalająca pogłębić wiedzę o prezentowanych bohaterach.
Bohaterami mobilnego spektaklu są wybitne postaci, te o których pamiętamy i te nieco zapomniane. Ich Cechą wspólną była chęć zmieniania świata i przekuwanie potencjału na działanie. Swoimi osiągnięciami pośrednio lub bezpośrednio wpływają na nasze życie. Instytut Adama Mickiewicza zadbał o pokazanie bohaterów z różnych dziedzin życia tworzących naszą codzienność: techniki, medycyny, nauki, pracy społecznej, kultury, eksploracji świata i kosmosu, sportu. Choć dla każdego rozdziału opowieści przygotowano charakterystyczny design graficzny i skomponowano muzykę, razem tworzą wspólną całość.
Wśród postaci, których dokonania zaprezentowano, znaleźli się między innymi:
- Jan Czochralski – wynalazca metody otrzymywania monokryształów krzemu, podstawy współczesnej elektroniki,
- Jan Szczepanik – genialny wynalazca nazywany „polskim Edisonem”, twórca m.in. kamizelki kuloodpornej,
- Ludwik Hirszfeld – lekarz, który opracował zasady dziedziczenia grup krwi i odkrył przyczynę konfliktu serologicznego,
- Irena Sendler – Sprawiedliwa wśród Narodów Świata, ratująca dzieci z warszawskiego getta,
- Wanda Rutkiewicz – legendarna himalaistka, pierwsza kobieta na K2,
- Mieczysław Bekker – konstruktor pojazdu księżycowego Lunar Roving Vehicle dla NASA.
Projekt „Iskry Niepodległej”, finansowany ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, pokazuje, że o historii można opowiadać w sposób nowoczesny, atrakcyjny i inspirujący. To wyjątkowa lekcja historii, która wzrusza, pobudza wyobraźnię i przypomina, że w każdym z nas drzemie iskra niepodległości, odwagi i twórczej pasji.
Mamy nadzieję, że Pokazy w Sokółce były nie tylko widowiskiem multimedialnym, ale także refleksją nad tym, jak bogata i różnorodna jest polska historia. Bo iskra, która zapłonęła w sercach naszych przodków, wciąż płonie – w nas. I tylko od nas zależy, jak jasno będzie świecić w przyszłości.
(EK) Biblioteka Publiczna
